تنبیه کودک باید همواره به شیوه‌های مثبت و سازنده انجام شود. استفاده از روشهای درک و فهمی و آموزشی برای بهبود رفتار کودکان از اهمیت بسزایی برخوردار است. در زیر، روش‌هایی برای تنبیه کودکان با تأکید بر روی ارتقاء رفتارهای مثبت آورده شده است:
روشهای تنبیه کودک
- تقویت رفتارهای مثبت
– تشویق و تحسین رفتارهای مثبت کودکان به ویژه آن‌هایی که می‌خواهید افزایش یابند، می‌تواند از ابزارهای موثر تربیتی باشد.
- استفاده از تنبیه منطقی
– اگر تنبیه صورت گیرد، باید با رفتار خاص مرتبط باشد. به عنوان مثال، اگر کودک اسباب بازی‌هایش را مرتب نکند، میتوانید به او اجازه بازی با اسباب‌بازی‌هایش را ندهید.
- تنبیه غیرفیزیکی
– از تنبیه‌های غیرفیزیکی مانند محرومیت از برخی امتیازات (مثل تلویزیون یا بازی‌های ویدئویی) استفاده کنید.
- بازی‌های آموزشی
– از بازی‌ها و فعالیت‌های آموزشی برای ترغیب کودک به یادگیری و توجه به رفتارهای مثبت استفاده کنید.
- برنامه‌ریزی و مدیریت زمان
برنامه‌ریزی زمان به کودک اجازه می‌دهد که از اهمیت مدیریت زمان آگاه شود و به تدریج برنامه‌ریزی رفتارهای مثبت را یاد بگیرد.
- مذاکره و گفت‌وگو
– به کودکان این امکان را بدهید تا در مورد مشکلات و احساساتشان صحبت کنند. گفت‌وگوهای باز می‌توانند به آن‌ها کمک کنند تا بهبودی یافته و از تنبیه‌های ناخواسته جلوگیری کند.
- توجه به خودکنترلی
– کودکان را آموزش دهید که چگونه خود را کنترل کنند و مدیریت احساسات خود را به خوبی انجام دهند.
توجه داشته باشید که هر کودک شخصیت و ویژگی‌های منحصر به فردی دارد، بنابراین روشهای تربیتی باید با توجه به نیازها و شرایط ویژه هر کودک تنظیم شود. همچنین، تنبیه باید همیشه در چارچوب احترام و عدالت انجام شود.
چطور تنبیه کنیم ؟
1. روش تنبیهی باید رفتار منفی کودک را کاهش دهد.پس اگر تنبیه خاص فراوانی رفتار بد کودک را کاهش نمی دهد، انجام ندهید.
2. از یک روش تنبیهی به طور مکرر استفاده نکنید زیرا اثرشان را ازدست می دهند.
3. تنبیه روش صحیح و رفتار مناسب را آموزش نمی دهد .بنابراین پس از هر تنبیه کودک را برای انجام کارهای خوب تشویق کنید و روش های انجام کارها را به او آموزش دهید.
4. اگر قصد انجام تنبیه را دارید، بلافاصله بعد از بروز رفتار نامناسب انجام بدهید و آن را به تعویق نیندازید. چون هر تنبیهی اثرش را باگذشت زمان از دست می دهد و کودک نمی تواند ارتباط تنبیه با عمل ناپسند را بفهمد.
5. قبل از تنبیه دلیل تنبیه را به کودک بگویید و تذکر بدهید در صورت بروز رفتارهای خاص از سوی کودک چه رفتاری از شما رخ خواهد داد. با این روش کودک می تواند رفتار والدین را پیش بینی کند.
6. الکی تهدید نکنید و در صورتی که به کودک گفتید که چه تنبیهی را می خواهید انجام بدهید، حتما روی حرف خودتان بمانید. بنابراین حرفی را نزنید و تنبیهی را اعلام نکنید که نتوانید انجام دهید.
سایر روشهای تربیتی را میتوانید در بسته آموزشی والدپروری ببینید