مهارت‌ های زندگی برای کودکان

مهارت‌ های زندگی برای کودکان درس هایی با ارزش هستند که کودکان در طول زندگی از آن ها استفاده خواهند کرد اما بیشتر بچه ها تا وقتی که به دبیرستان نرسند یاد نمی گیرند که چگونه موقعیت های واقعی زندگی را مدیریت کنند . برای آموزش مهارت های زندگی تا نوجوانی فرزندانتان صبر نکنید و اکنون ، آموزش مهارت های زندگی برای کودکان را شروع کنید .

شکی نیست که والدین برای اینکه فرزندانشان در آینده به بزرگسالانی مستقل و توانمند تبدیل شوند با چالش های متعددی روبرو هستند . یکی از مهمترین کارهایی که والدین در این زمینه می توانند انجام دهند آموزش خوب به کودکان بوده که پایه و اساس موفقیت در زندگی کودک را فراهم می کند .

وقتی اطمینان حاصل کنید که فرزندتان به خوبی مهارت های زندگی را آموزش دیده است آن وقت می توانید بر روی موضوعات علمی مثل ریاضی ، خواندن و نوشتن تمرکز کنید . فراتر از این تحصیلات ، یادگیری مهارت های زندگی به کودکان کمک می کند که برای چالش های دوره بزرگسالی آماده شده و مستقل و توانمند شوند . در ادامه با مهارت های زندگی برای کودکان بیشتر آشنا می شوید اما قبل از آن لازم است در مورد اهمیت این مهارت ها بدانید .

مهارت‌ های زندگی برای کودکان

اهمیت مهارت های زندگی برای کودکان

اخیراً مهارت‌ های زندگی برای کودکان به طور فزاینده ای به نفع مهارت های فنی مورد نیاز گوشی های هوشمند ، رایانه ها و رسانه های اجتماعی در حال فراموش شدن هستند . این در حالی است که مهارت های زندگی ابزار مورد نیاز کودک برای موفقیت در زندگی است . این ها مهارت هایی هستند که در مدرسه آموزش داده نمی شوند و لازم است والدین با انجام اصول فرزندپروری مناسب در موقعیت های مختلف سعی کنند این مهارت ها را در فرزندان خود پرورش دهند .

اهمیت مهارت های زندگی برای کودکان از این لحاظ است که وقتی والدین مهارت های کاربردی را به فرزندان خود آموزش می دهند به آن ها حل مسئله ، تاب آوری ، استقلال و خودکارآمدی را یاد می دهند . از سوی دیگر ، کودک یاد می گیرد به جای قرض کردن از دیگران ، پول هایش را پس انداز کند . همچنین کودک در نتیجه توانایی انجام دادن کارهای مستقل ، احساس غرور کرده و به خودش افتخار می کند . در ادامه با مهارت های زندگی برای کودکان بیشتر آشنا می شوید .</p>

مهارت‌ های زندگی برای کودکان

بعد از تأمین نیازهای اولیه، آموزش مهارت‌های زندگی برای کودکان از اولویت‌های تربیتی است. یکی از مهم‌ترین وظایف والدین تربیت کودک می‌باشد. کودک به‌زودی پس از محیط امن خانواده وارد اجتماع‌های بزرگ‌تری اعم از مدرسه، دانشگاه، جامعه و … می‌شود و خود تشکیل خانواده می‌دهد.

تمام رفتار و کار‌های والدین در ذهن کودکان ثبت می‌شود. به عبارتی والدین الگوی فرزند شده و تأثیر بسیار زیادی در شکل‌گیری شخصیت آن‌ها دارند؛ بنابراین والدین در گام نخست باید خودشان با مهارت‌های زندگی آشنا باشند و به‌درستی آن‌ها را در زندگی به کار ببرند.

مهارت ‌های زندگی مخصوص کودکان

هدف از آموزش مهارت‌های زندگی برای کودکان این است که فرزند شما بهداشت جسمی و روانی داشته و بتواند به شخصیت توسعه یافته‌ای دست بیابد.

مهارت‌ های زندگی برای کودکان ، مهارت‌هایی هستند که سازمان بهداشت جهانی از آنها به‌ عنوان مهارت‌های واجب زندگی یاد می‌کند. این مهارت‌ها عبارت‌اند از:

خودآگاهی و خودشناسی
اعتماد به نفس و عزت نفس
ارتباط مؤثر، حل تعارض
قاطعیت
مدیریت خشم
مدیریت استرس
حل مسئله
تصمیم‌گیری
تفکر نقاد
خلاقیت

مهارت‌ های زندگی برای کودکان

خودشناسی پله اول مهارت‌ های زندگی برای کودکان

هرچه کودک بزرگ‌تر می‌شود وابستگیش نسبت به والدین خود کمتر شده، در تصمیم‌گیری استقلال بیشتری به دست می‌آورد؛ بنابراین هرچه بهتر خودش را بشناسد بهتر می‌تواند فکر کند و انتخاب متناسب‌تری داشته باشد.

خودشناسی باعث می‌شود کودک به سمت اهداف مناسب خودش سوق داده شود، با توانایی‌های خود آشنا شده و در نتیجه به دنبال فرصت برای پرورش آن‌ها باشد. هرچه کودک تصویر واقعی‌تری از خود داشته باشد به خودشناسی نزدیک‌تر می‌شود.

کودکان در زمینه‌هایی پیشرفت می‌کنند که به آن علاقه داشته باشند و سازگار با میل درونی‌شان باشند. خودشناسی باعث شناخت بهتر این میل درونی می‌شود. پس این مهارت یکی از ابتدایی‌ترین مهارت‌های زندگی برای کودکان است.

یکی از مباحث مهم در آموزه‌های دینی نیز همین موضوع است چنانچه امام رضا (ع) فرموده‌اند: بالاترین سطح تعقل و تفکر، خودشناسی است.

ارتباط مؤثر

یکی از مهارت‌ های زندگی برای کودکان مهارت ارتباط مؤثر به معنای گوش‌دادن فعال به مخاطب به همراه ایجاد بیشترین رضایت با کمترین تنش است. با این مهارت کودک می‌تواند پیام خود را به دیگران منتقل سازد و انتقال افکار و ایده‌های او به طور مؤثر واقع خواهد شد. با استفاده از این توانایی، کودک می‌تواند به‌صورت کلامی و غیرکلامی خود را مطابق بافرهنگ جامعه عرضه کند. یعنی نیازها، خواسته‌ها، ترس‌ها و عقاید خود را بیان کند. همچنین، هنگام نیاز کودک را قادر می‌سازد که از دیگران درخواست کمک کند.

با برقرار کردن تعاملات اجتماعی به کودکان یاد بدهید علاوه بر ارتباط صمیمانه با خانواده و دوستان، با سایر آشنایان و همسایگان هم ارتباط برقرار کنند.

همدلی را توسعه بدهید. زمانی که کودک رفتار غیرمنتظره‌ای داشت، صادقانه صحبت کنید و همدلی کردن را به عنوان یکی از مهارت‌های زندگی برای کودکان به او یاد بدهید تا یاد بگیرد.

با کودکتان بیشتر وقت بگذرانید. سعی کنید در حین بازی دوست و همراه فرزندتان باشید و از انجام بازی‌های گروهی با هم لذت ببرید.

حل تعارض

تعارض جزئی از هر رابطة صمیمی است و زمانی بروز می‌یابد که دو نفر افکار یا احساس متفاوتی درباره یک موضوع داشته باشند.

به کودکان آموزش دهید برای حل تعارضات از استدلال‌های کلامی استفاده کنند. یعنی به جای دعوا و مطالبه از مهارت گفتن و شنیدن مؤثر استفاده کنند و عقاید خود را بیان کنند. در نتیجه به یک راه‌حل توافقی دوجانبه می‌رسند.

کودک باید یاد بگیرد در تعارضات مؤدبانه رفتار کند، کنترل هیجانی و صداقت داشته باشد، خوب گوش دهد و به‌جای مطالبه درخواست کند، بر حال تمرکز کند. در واقع این مهارت زندگی برای کودکان به آنها یاد می‌دهد که دنبال راه‌حل‌های متعادل باشند تا نیازهای هر دو طرف برآورده شود.

مهارت‌ های زندگی برای کودکان : مدیریت خشم

از ديدگاه تئوري انتخاب، خشم صرفاً يك بيماري نيست؛ و صرفاً يك اختلال در ساختار شخصيت نيز به شمار نمی‌رود؛ يك مشكل هورموني يا چيزي كه فراسوي كنترل فرد پرخاشگر باشد هم تلقي نمي‌شود؛ بلكه رفتاري است كه فرد به هنگام مواجهه بامانع و ناكامي از خود بروز می‌دهد؛ اين رفتار معطوف به هدفي می‌باشد که آن هدف رفع ناكامي است. چون اين رفتار هدفمند می‌باشد، پس فرد به طور كاملاً آگاهانه آن را انتخاب مي‌کند.

ممكن است بپرسيد چرا افراد خشم را انتخاب مي‌کنند؟

خشم يعني “كنترل خودت را از دست بده تا كنترل ديگران را به دست بگيري”.

وقتي خشمگين می‌شویم و پرخاشگري می‌کنیم، در واقع شيوه‌ای را انتخاب می‌کنیم تا ديگران را وادار كنيم، كاري را كه از آنها مي‌خواهیم انجام بدهند. اين شيوه‌ای است كه ما در دنياي مبتني بر كنترل بیرونی آموخته‌ایم.

از زمان تولد، خشم و عشق درون کودک وجود دارد. برای مهار خشم باید به سراغ یادگیری یکی از واجب‌ترین مهارت‌های زندگی برای کودکان برویم.

متأسفانه بسیاری از والدین بروز خشم را در فرزندان خود مورد سرزنش قرار داده و آن را امری ناپسند قلمداد می‌‌کنند. بهترین روش برای پیشگیری از اختلال‌های روانی کودک، واکنش مناسب والدین به عصبانیت و خشم کودک است.

در واقع مادر کودک خود را با احساسات و هیجاناتش آشنا کرده و ذهن او را آرام می‌‌سازد. دیگر کودک از خشم خود نمی‌هراسد و نگران نخواهد بود که خشمش به دیگران آسیب می‌‌رساند و به دنبال آن هیچ سرزنش و احساس گناهی نخواهد داشت در واقع احساس گناه تبدیل به احساس همدلی در کودک می‌‌شود.

مهارت‌ های زندگی برای کودکان :مدیریت استرس

کودکان احساسات خود را نمی‌شناسند.پیش از آموزش این مهارت زندگی برای کودکان و شناخت تکنیک‌های مناسب تعریفی از احساس استرس و اضطراب را برای کودکان مطرح کنید. همچنین علائم مضطرب شدن را به او بگویید.

حالا به عوامل حمایت‌کننده کودک هنگامی که مضطرب است اشاره کنید.

می‌توانید در یک فضای امن و راحت از کودک درخواست کنید که یک محیط امن و آرام را نقاشی و تجسم کند.

با تکرار این تمرین در وضعیت آرام انجام این تمرین برای او عادت و قابلیت استفاده آن در شرایط احساسی شدید مناسب‌تر می‌شود.

حل مسئله

در علم و تجارب بشری مشاهده می‌کنیم كه هر پيشرفت بزرگي ناشي از تفكر و نگرش و برداشت جديد از مسائل است.

انیشتین مي‌گوید: به هنگام رويارويي با مشكلات اساسي نمي‌توانیم از همان سطح تفكري كه آن مشكل را به وجود آورده‌ایم، آن را حل كنيم.

در خیلی از موارد آنچه كه اهميت دارد خود ماجرا و واقعه نيست بلكه تعبير و تفسير ما است كه به آن ماجرا معنا می‌بخشد.

انسان‌های تأثیرگذار از مشکلات فرار نمی‌کنند و آنها را گردن دیگران نیز نمی‌اندازند بلکه عادت دارند مسائل را ابتدا کاملاً درک کنند، ابعاد آن را بشناسند و تعریف درستی از صورت مسئله داشته باشند و سپس آن‌ها را به افرادی که در حل مشکل نقش‌آفرین هستند می‌فهمانند این عادت آنها را در ایجاد تفاهم در سخت‌ترین مسائل توانمند ساخته است.

برای تقویت این مهارت به‌عنوان یک مهارت زندگی مؤثر و یکی از مهارت‌ های زندگی برای کودکان اجازه دهید آن‌ها حل‌کننده مشکلات باشند.

هنگامی که ما وارد یک مسئله می‌شویم و سعی می‌کنیم کار کودک را راحت کنیم، به او ضربه می‌زنیم. ما به قوه حل‌کننده مشکلات آن‌ها آسیب می‌زنیم و اجازه نمی‌دهیم این قوه رشد کند.

مراقبت بیش از اندازه از کودک، اضطراب آن‌ها را طی مرور بیشتر خواهد کرد. گاهی اوقات باید اشتباه کنیم، تا چیزی یاد بگیریم.

هنگامی که در مورد یک مشکل بحث می‌کنید از پرسیدن «چرا؟» پرهیز کنید و به‌جای آن از «چگونه؟» استفاده کنید. بدین ترتیب کودک شما هم از خود می‌پرسید چگونه می‌توان یک مشکل را جبران کرد یا آن را بهتر کرد.

تفکر نقاد یکی از مهمترین مهارت‌ های زندگی برای کودکان

بهترین راهکار برای اینکه بتوانید رفتاری را نقد کنید این است که در ابتدا مهارت‌های انتقادکردن را بیاموزید و در وهله بعدی اجازه دهید فرزندتان هم از شما انتقاد کند. انتقادپذیر باشید.

هنگامی که فرزند شما می‌بیند پدر و مادرش اجازه انتقاد شدن می‌دهند، اینجا است که فرزندتان نیز راحت‌تر این مسئله را می‌پذیرد. داشتن جلسات ماهیانه انتقاد می‌تواند کمک مؤثری باشد. والدین نباید به‌هیچ‌عنوان کودک را تکذیب کنند، ایراد بگیرند و عیب کارش را دائماً به او بگویند. اگر نقد و اصلاحی هم به کودک داشته باشیم؛ باید در قالب تأیید باشد.

خلاقیت

شاید در نگاه اول خلاقیت یکی از مهارت‌های زندگی برای کودکان باشد که اهمیت چندانی ندارد اما باید بگویم که بررسی‌ها نشان می‌دهد که داشتن یک زندگی خلاقانه، رشد مغزی را تحریک می‌کند. خلاقیت، موجب فوران سلول‌های عصبی می‌شود؛ سلول‌هایی که عامل ارتباطات اجتماعی هستند و اساساً موجب رشد مغز در سنین پیری می‌شوند.

کودکی كه جنب و جوش ندارد باهوش نمی‌شود. ممكن است کودک حافظه‌ای عالی داشته باشد ولی زمانی که از هوش خود استفاده نکند و آن را پرورش ندهد به خلاقیت نمی‌رسد.

فردی که از نظر ذهنی فعال‌تر است و اندیشه کنجکاوانه‌تری دارد، هم روحیه بهتری داشته و هم شادتر خواهد ماند.

ایده‌های خوب کودکان را مورد تمجید و ستایش قرار بدهید و آنها را تشویق کنید که ایده‌هایشان را با دیگران به اشتراک بگذارند. سپاسگزار انرژی مثبتی باشید که آنها برای خانواده به ارمغان می‌آورند‌.

به آنها آزادی بدهید که کاوش کنند و خلاقیت و ایده‌هایشان را به عرصة آزمایش بگذارند.

منبع: مکتبخانه

مهارت‌ های زندگی برای کودکان

سایر مهارت‌ های زندگی برای کودکان

مهارت های تصمیم گیری

توانایی خوب تصمیم گرفتن ، یکی از مهارت‌ های زندگی برای کودکان و جزئی از مراحل حل مسئله است که هر کودکی باید از سنین خردسالی آن را یاد بگیرد . با تصمیمات مقدماتی مثل بستنی شکلاتی یا وانیلی ، جوراب آبی یا سفید و قطار بازی یا ماشین بازی شروع کنید .

همچنین ، هنگامی که بچه ها به سن دبستان می رسند می توانند درباره پاداش تصمیمات خوب و پیامدهای تصمیمات بد یاد بگیرند . در مراحل مختلف تصمیم گیری همراه کودک باشید . به او کمک کنید گزینه ها را ارزیابی کرده و جوانب مثبت و منفی هر کدام از آن ها را در نظر بگیرد ، سپس اجازه دهید که تصمیم نهایی را گرفته و با پیامدهای آن آشنا شود .

 سلامت و بهداشت

هیچ وقت آموزش مسائل بهداشتی به کودکان زود نیست . والدین در میان زندگی شلوغ خود به فرزندان خود می گویند که دوش بگیرند ، دندان هایشان را مسواک بزنند ، دست هایشان را بشویند و لباس زیرشان را عوض کنند اما هیچ وقت دلیل این دستورات را برای فرزندان خود توضیح نمی دهند .

مهم است که برای فرزندان خود توضیح دهید چرا بهداشت ، بخشی مهم از زندگی روزانه آن ها است . به محض اینکه آن ها یادگیری این مهارت ها را شروع می کنند یک جدول تنظیم کنید که در آن همه تکالیف بهداشتی وجود داشته باشد تا کودک آن را دائماً بررسی کرده و بداند باید چه کارهایی باید انجام دهد . وقتی این عادت های سالم با گذشت زمان ایجاد شد جدول را کنار بگذارید تا کودک مجبور شود به صورت ذهنی این تکالیف را در طول روز به یاد بیاورد .

 مدیریت زمان

همه والدین می دانند که مدیریت زمان چقدر در امورات خانواده مهم است اما یادگیری این مهارت به عنوان یکی از مهارت‌ های زندگی برای کودکان نیز اهمیت زیادی دارد . این مهارت نه تنها به کودکان کمک می کند که زمان را ارزیابی کرده ، روی یک تکلیف بمانند و کارهای شما را آسان تر کند ، بلکه کمک می کند که بر زمان تسلط پیدا کرده و بنابراین بتوانند همه چیز از بیدار شدن به موقع از خواب تا تمام کردن به موقع کارها را انجام دهند .

 تهیه غذا

حتی کوچک ترین کودکان هم می توانند یاد بگیرند که چگونه یک وعده غذایی را در آشپزخانه تهیه کنند . ما در مورد یک شام پنج مرحله ای صحبت نمی کنیم اما می توان به کودکان پیش دبستانی آموزش داد که ساندویچ درست کنند و به بچه های دبستانی یاد داد که چگونه از مایکروفر استفاده کنند و نوجوانان نیز وقتی والدینشان آشپزی می کنند می توانند دستیار سرآشپز باشند .

همانطور که فرزندان شما در آشپزخانه اعتماد به نفس بیشتری پیدا می کنند می توانند مهارت های زندگی دیگری را نیز یاد بگیرند از جمله اینکه یاد بگیرند چگونه ناهار خود را تهیه کرده ، تغذیه سالم انتخاب کنند و یک غذای ساده را با نظارت والدینشان بر روی اجاق گاز بپزند .

مدیریت پول یکی از مهارت‌ های زندگی برای کودکان

ما به کودکان شمارش و ریاضیات پایه را یاد می دهیم . در صورتی که می توانیم از این آموزش ها درس های بیشتری ایجاد کرده و آن ها را به یکی از مهارت‌ های زندگی برای کودکان تبدیل کنیم تا بتوانند اکنون از آن ها استفاده کنند . مدیریت پول ، چیزی است که بزرگسالان با آن مشکل دارند . به همین دلیل اکنون زمان مناسب  آموزش در مورد پول ، اهمیت و نحوه مدیریت آن است تا به این ترتیب کودک برای کسب درآمد در بزرگسالی آمادگی بهتری داشته باشد .

به فرزند خود مدیریت مالی موثر را آموزش دهید تا یاد بگیرد چگونه پس انداز کند ، عاقلانه خرج کند ، تغییر ایجاد کند و بداند نوشتن چک یا استفاده از کارت اعتباری ، رایگان نیست .

مهارت‌ های زندگی برای کودکان

 تمیز کردن

گاهی اوقات ، انجام دادن کارهای خانه برای والدین بسیار آسان تر است ، اما در این صورت ، فرصت آن ها برای آموزش تمیز نگه داشتن خانه به فرزندان از دست می رود . کودکان در نهایت به دانشگاه رفته و برای خودشان خانه خواهند داشت و به همین دلیل باید در انجام کارهای خانه مهارت داشته باشند .

با کارهای خانه متناسب با سن شروع کنید که برای کودکان خردسال شامل یادگیری چگونگی مرتب کردن تختخواب ، خالی کردن ماشین ظرفشویی و پاک کردن گرد و غبار است . برای مثال ، همیشه یک حوله یا اسفنج را در دستشویی بگذارید تا هر وقت کودک مسواک زد با آن ، خمیر دندان ها را از روی دستشویی پاک کند . از آنجایی که کودکان در طول روز اسباب بازی هایشان را در خانه پخش می کنند ، یک سبد به آن ها بدهید که در آخر روز وسایلشان را در آن بریزند .

لباسشویی

آموزش کودکان در مورد لباس شستن ، تا کردن و کنار گذاشتن آن ها نه تنها برای بچه ها یک مهارت زندگی است بلکه به شما نیز کمک می کند . کودکان نوپا می توانند با کمک به شما در لباس شستن چیزهای زیادی یاد بگیرند مثل جدا کردن لباس ها بر اساس زنگ و درک جنس آن ها .

با بزرگ شدن کودکان ، آن ها کم کم یاد می گیرند که خودشان لباس ها را در ماشین انداخته و سپس آن ها را به خشک کن منتقل کنند . کودکان سن دبستان هم می توانند نحوه کار کردن ماشین لباسشویی و خشک کن و همچنین میزان استفاده از شوینده را یاد بگیرند .

 سفارش در رستوران

ما به عنوان والدین تمایل داریم که خودمان به جای کودکان در رستوران سفارش دهیم . در صورتی که اگر اجازه دهیم آن ها خودشان بگویند چه می خواهند هم برایشان سرگرم کننده است هم باعث پرورش اعتماد به نفس در آن ها می شود . به بچه ها یادآوری کنید قبل از گفتن سفارششان از لطفاً استفاده کرده و بعد از آن هم تشکر کنند .

مهارت‌ های زندگی برای کودکان

خرید مقایسه ای

” من اینو می خوام ، من اینو می خوام ، من اینو می خوام ” . چند بار در این موقعیت قرار گرفته اید که کودک هر چیزی را در مغازه می بیند می خواهد ؟  وقتی ما بزرگ می شویم ارزش پول و اهمیت خرید از طریق مقایسه را می فهمیم . در حالی که اغلب از آموزش این مهارت به فرزندانمان غافل می شویم .

دفعه دیگر که در مغازه بودید و فرزندتان چیزی گران می خواست گوشی خود را بیرون آورده و قیمت یا کیفیت آن را با قیمت یا کیفیت همان چیز در فروشگاه های دیگر مقایسه کرده و با کودک در مورد آن صحبت کنید . البته شاید همان چیزی که کودک در مغازه دیده است قیمت یا کیفیت بهتری داشته باشد اما شما با این روش به فرزند خود یاد می دهید هوشمندانه خرید کند .

 آماده شدن به عنوان یکی از مهارت‌ های زندگی برای کودکان

بچه ها می توانند کم کم یاد بگیرند که خودشان آماده شوند . به آن ها اجازه دهید که قبل از رفتن به رختخواب ، خودشان لباس روز بعد را انتخاب کنند . یک ساعت زنگ دار برایشان تهیه کنید که با آن بیدار شوند و همچنین مسواک و خمیر دندان را جلوی چشم آن ها بگذارید . می توانید برای انجام این کارها یک راهنمای تصویری درست کنید که کودکان آن را دنبال کنند و بعد از اینکه این مراحل آماده شدن را یاد گرفتند راهنما را کنار بگذارید .

منبع: سایت فیلیا